Joaquim Mollfulleda i Borrell

Eth Musèu Mollfulleda de Mineralogia se fondèc er an 1988 gràcies ara donacion de Joaquim Mollfulleda i Borrell (Arenys de Munt, 1915 - Arenys de Mar, 2006).

Joaquim, quimic de formacion, ère gerent dera enterpresa Destilerías Mollfulleda, coneishuda internacionaument pera elaboracion deth licor Calisay. Amassa damb d’auti aficionadi ara mineralogia fondèc eth Grop Mineralogic Catalan e siguec un des impulsors dera hèira de mineraus de Barcelona, Expominer. Dempús dera fondacion deth Musèu, Joaquim Mollfulleda se dediquèc a agranir era colleccion a compdar de diuèrsi aqueriments e mès que mès gràcies ar apòrt de nombrosi aficionadi. Eth 6 de mai deth 2006, siguec nomentat hilh predilecte dera vila d’Arenys de Mar, ath dia següent morie ara edat de 91 ans.

Exemplar de bismut natiu procedent de Villanueva de Córdoba (Còrdoa, Andalosia, Espanha). Aguesta mòstra ère un des mineraus favorits de Joaquim Mollfulleda non en bades, es mesures deth sòn cristau principau (mès de 2 cm d’arèsta), hèn que sigue un exemplar vertadèrament excepcionau. Joaquim Mollfulleda l’aqueric enes ans 80 coma part d’ua colleccion de mès de 900 exemplars que crompèc a un engenhaire de mines de Badajoz per 1.500 pessetes.

Eth colleccionisme e era aficion de mineraus en Catalonha

Eth Musèu Mollfulleda de Mineralogia consèrve ua importanta colleccion de minerau frut dera aficion de Joaquim Mollfulleda i Borrell pera mineralogia, mès tanben mercés ar apòrt d’un gran nombre de colleccionaires que an confiat en Musèu en hèr donacion d’excellenti exemplars. Entre eth gran nombre de colleccionaires catalans cau destacar, Joaquim Folch i Girona, era colleccion deth quau ei considerada coma ua des mès importantes deth mon.

Eth Grop Mineralogic Catalan qu’amasse es principaus aficionadi e colleccionaires de Catalonha trabalhe dempús de hè ans pera difusion dera mineralogia e er aument des afogadi des mineraus. Fòrça des sòns membres an dat exemplars ath Musèu e entre eri cau destacar Jordi Pubill que pendent ans collaborèc desinteressadament damb eth Musèu d’Arenys de Mar.

Qué ei un minerau?

Un minerau ei un compausant inorganic d’origina naturau damb ua composicion quimica e ua estructura atomica determinades. Dues espècies mineraus pòden arribar a auer era madeisha composicion mès presentar ua estructura diferenta, aguesti mineraus se nomenten polimòrfs. Tanben podem trobar eth cas contrari, dus mineraus damb era madeisha estructura mès diferenta composicion quimica, en aguest cas parlaram de mineraus isomòrfs.

A on trobam es mineraus?

Es mineraus son es compausants que formen es arròques. Aguestes, pòden èster formades per un solet minerau o pera associacion de mès d’un minerau. Es arròques son es compausants que formen era Tèrra e tanben son presenti en fòrça auti còssi der Univèrs. Trobam arròques e, donques, mineraus en d’auti planetes coma Mart, a satellits coma era Lua o a d’auti còssi celèstes coma es asteroïdes. A viatges, petiti fragments d’arròca procedenti der espaci exterior quèn ena Tèrra, son es meteorits e, tanben, son formadi per mineraus.

Sabies que… Era Jarosita [KFe₃(SO₄)₂(OH)₆] ei un minerau que siguec descrit peth prumèr còp er an 1852 en Barranco del Jaroso (Almeria), d’ací eth sòn nòm. Er an 2004, eth veïcul robotic Opportunity, lo detectèc ena superfícia de Mart. Dat qu’era jarosita ei un minerau que conten aigua (guarda plan enes grops OH dera sua formula quimica) siguec ua des prumères pròves empiriques dera existéncia d’aigua ena planeta ròia.

Per qué emplegam es mineraus?

Es mineraus an un gran ventalh d’aplicacions qu’es umans auem utilizat ath long dera istòria. Pendent era preistòria, modelèrem mineraus coma eth silèx entà fabricar airines e utisi de caça. Damb eth temps, aprenérem a utilizar metaus coma eth coeire que, posteriorament, barregèrem damb estanh entà fabricar eth bronze. Era descubèrta des aplicacions deth hèr que s’obtiege de mineraus coma er ematites supausèc tanben un gran auanç tecnologic.

Actuaument, es mineraus son fòrça presents ena nòsta vida quotidiana. Objèctes tan corrents coma es mines des creions son fabricades damb grafit e es cables de quinsevolh aparelh electric se fabriquen damb coeire que tanben s’obten de mineraus coma era calcopirita.

Es mineraus tanben son essenciaus entà obtier elements quimics indispensables ara ora de fabricar aparelhs electronics mès modèrns coma es telefòns mobils o es ordenadors. Son es nomentadi popularament coma elements deth futur.

\
• Liti: ei un des elements mès leugèrs dera natura. S’utilize entà fabricar bateries de telefòns mobils e de coches electrics. S’extrè de mineraus coma era espodumena, mès tanben dera sau gemma (NaCl), que maugrat qu’ei un minerau que normaument non a liti, en bèri casi excepcionaus ne pòt contier.
\
• Niòbi e Tantal (Coltan): s’extrè des mineraus columbita e tantalita. Son elements essenciaus ena fabricacion de bèri compausants des telefòns mobils.
\
• Platinoïdes: ei un grop format per sies elements quimics: platin, palladi, òsmi, iridi, ròdi e rutèni, essenciaus ena fabricacion de catalizadors de coches. Se pòden trobar en estat natiu o obtier-se de mineraus coma era sperrylita (PtAs₂) o era laurita (RuS₂).
\
• Tèrres rares: son un grop de 17 elements quimics que s’utilizen en multitud d’aplicacions: catalizadors, energia eoliana, pantalhes tactils… Es tèrres rares s’extrèn de diuèrsi mineraus, entre eri era bastnäsita ([Ce,La,Nd,Y]CO₃F) e son, actuaument, un des recorsi mineraus damb mès demanda a nivèu mondiau.
\

Sabies que… Era aerinita, un polit silicat de color blu, quasi exclusiu deth Pirenèu siguec utilizat pendent era edat mejana coma pigment enes famoses pintures romaniques dera val de Boí.

Sabies que… Eth prètz des metaus ei fòrça variable e depen de fòrça factors mès, en generau, bèri elements quimics coma es tèrres rares o es platinoïdes pòden arribar a valer tant o mès qu’er aur.