Eth pas deth sègle XIX ath XX venguec mercat per ua grana inestabilitat politica que immergic eth país en un ambient de mesfisança e de confrontacion. En sègle XX, mentre es guèrres europèes auien coma conseqüéncia ací un cèrt benefici economic, es dictadures e es guèrres en territòri espanhòu non heren mès que herir prigondament era societat mataronina e era catalana en generau. Era arribada dera democracia, es naui fluxi migratoris, eth redreçament economic, eth creishement urbanistic, era recuperacion deth frònt maritim e era construccion deth pòrt, era dotacion d’equipaments publics e era recuperacion deth patrimòni an plaçat de nau era ciutat coma ua des capitaus catalanes damb ua personalitat que la hè unica: Mataró ei ciutat enterpreneira, ei ciutat mediterranèa e ei ciutat que recupère e difon eth sòn passat entà fixar era direccion deth sòn futur.