Iluro, ciutat romana. Musèu de Mataró. Fotografia d’Eusebi Escapenter.
Èster ciutadan roman ère un privilègi. Se li reconeishien ua seria de drets publics e privats que li permetien aspirar a ua bona posicion sociau: eth ciutadan roman podie hèr politica, exercir cargues publics e auer proprietats. Aguesta condicion privilegiada hège malaist que se podesse separar era vida privada dera activitat publica.
Era casa romana benestant (domus) ère a on residie era familha, mès tanben eth lòc a on eth proprietari podie recéber amics e clients. En Iluro es domus se concentrauen enes isles de cases (insulae) propères ath decumanus maximus. Enquia ara se n’an trobat rèstes de tres: ua enes environs dera Plaça Gran, ua auta ena isla de Can Cruzate e era tresau en carrèr Der la Palma.
D’un aute costat, ua part importanta dera poblacion residie enes estatges o solèrs de naut bastidi sus es sòns negòcis o industries en tot formar isles. Èren es cases urbanes populares, precursores des nòstes viuendes actuaus, un exemple ei era tavèrna plaçada en carrèr d’en Pujol, 43-45, identificada coma un bar (thermopolium), peth dessús deth quau se lheuarien un o mès nivèus damb apartaments e estances de diferentes mesures.
