Es materiaus recuperadi en jadiment d’El Bovalar (Seròs) manifèsten era importància dera enclava.
Era basilica d’El Bovalar, en tèrme municipau de Seròs, se bastic en sègle V en tot seguir un esquèma classic de planta de tres naus damb capcèr tripartit e espaci baptismau. Tanben siguec espaci funerari, damb rics sarcofags monolitics de pèira.
Ath sòn recès se formèc un poblat en quau s’an recuperat airines agricòles, rèstes de cereaus, de frutes e de productes deth uart, cardadors de lan e ceramica de codina, un truèlh e un molin d’òli comunitari e un conjunt de monedes d’aur deth temps d’Agila II. Ar entorn der an 713 un incendi devastèc totaument, e per tostemp, tant era basilica coma eth poblat.
Es catacions iniciades eth 1967 meteren ath descorbit un impressionant baptisteri, aué conservat en Musèu de Lhèida, atau coma recipients liturgics que mos parlen d’ua reforma deth temple realizat en sègle VI. Bèri uns d’aguesti materiaus denòten ua procedéncia forana, dilhèu orientau, coma un encensèr de bronze qu’a vengut un des objèctes emblematics dera colleccion deth musèu.
