Emporion nèish a principis deth sègle VI aC coma un petit enclavament de mercadèrs.
Era nòsta realitat actuau serie impossibla de compréner sense aguest periòde fonamentau dera istòria dera Mediterranèa. Entre es sègles IX e III aC, era accion des fenicis e des grècs dessús des pòbles dera ribèra provoquèc era dissipacion definitiva des bromes dera preïstòria. Es societats indigènes s'incorporèren en concèrt des pòbles damb escritura, coneisheren auanci tecnologics determinadi pera sua economia e artenhèren atau un nivèu de civilizacion que, sègles mès tard, les facilitarie era integracion laguens dera comunitat globau hargada de Roma.
Era Mediterranèa, definida poeticament coma "Eth Pònt dera Mar Blua", esdevenguec eth camin que i transitèren es comerçants e marinèrs dera vessant orientau en tot espandir era cultura e era civilizacion enquiàs confinhs occidentaus deth mon antic.
