Era istòria d’aguestes descubèrtes s’inície eth 1830 damb ua notícia deth caperan Fèlix Torres Amat sus uns supausadi gravatges apareishudi en un lòc nomentat Portell de les Lletres. Era mencion se hè en ua memòria presentada ena Real Academia de la Historia de Madrid. Er an 1943, Salvador Vilaseca verifique que non se tracte de gravatges, mès de pintures. Susprenentament, a pòqui mètres der abric localize tanben un aute grop de pintures naturalistes d’art levantin que batie damb eth nòm Mas d’en Llort. Era proximitat deth Portell de les Lletres, damb representacions esquematiques, ar abric naturalista deth Mas d’en Llort indique era tradicion e era pervivéncia d’un lòc sacrat.
Era major part des abrics se concentren en tèrme de Montblanc, enes dus barrancs dera conca fluviau der arriu Francolí. Auti jadiments se tròben laguens des vals des arrius Siurana e Montsant. Es pintures d’aguesti jadiments se placen laguens de baumes pòc prigondes, orientades de cap a meddia, plaçades a ua altitud mejana d’entre 800 e 900 mètres. Son ensembles integradi per grops de figures d’estil naturalista levantin, esquematiques e abstractes, pintades damb colors des tòns vermelhosi. Er an 1998, sigueren includides ena lista de patrimòni mondiau, culturau e naturau dera UNESCO.