Er an 1907, en plen apogèu deth Noucentisme, moviment que promoiguec ua recèrca deth passat classic de Catalonha, era Junta de Museus de Barcelona decidic iniciar es trabalhs arqueologics en Empúries. Liderada per arquitècte, istorian e politic Josep Puig i Cadafalch, aguesta empresa pretenie amiar a tèrme un trabalh arqueologic planificat. Tanben se volie desmercar dera vielha practica de crompar as proprietaris des camps emporitans es objèctes arqueologics qu'aguesti trapauen. Des qu'er an 1908 comencèren es excavacions sistematiques, Empúries a ua trajectòria arqueologica, que l'a convertida en tot un referent ena arqueologia peninsulara e mediterranèa. Era istòria centenària des excavacions, ath delà, convertís Empúries en un exemple ideau entà seguir era evolucion des tecniques e es procediments utilizadi enes excavacions arqueologiques en cò nòste.
Des des prumèrs trabalhs arqueologics, representats en fotografies romantiques en blanc e nere, enquia aué, es trobalhes arqueologiques que s'an hèt en Empúries non an hèt senon manifestar era importància e era singularitat dera sua istòria. Es trobalhes arqueologiques mès significatives que s'an localizat en Empúries s'expòsen en musèu, a on ei possible contemplar e compréner ua panoramica de mès de mil ans d'istòria.